Việc Elon Musk được bổ nhiệm vào "Bộ Hiệu quả Chính phủ" của Donald Trump đã làm rúng động nước Mỹ, khiến không ít người ngỡ ngàng tự hỏi: phải chăng đây là lần đầu tiên chính trị và kinh tế hòa quyện? Không! Người Mỹ lại lật tìm những cuốn sách cũ phủ bụi thời gian, ném lăn lóc trong các nhà kho, để thấy rằng các mối quan hệ quyền lực giữa tài phiệt và chính trị gia đã ăn sâu vào lịch sử.

Ảnh minh họa

Hơn 100 năm trước, trong cuộc khủng hoảng vàng của nước Mỹ, Tổng thống Grover Cleveland cũng đã cầu cứu J.P. Morgan, nhà tài phiệt ngân hàng quyền lực bậc nhất thời đại. J.P. Morgan đã cung cấp một lượng lớn vàng để cứu nguy dự trữ quốc gia, đổi lại sự ảnh hưởng sâu sắc vào chính sách tài chính quốc gia. Đây không chỉ là cuộc cứu nguy kinh tế, mà còn là dấu ấn quyền lực của giới tài phiệt lên chính trường.

Thế kỷ 20, người Mỹ còn chứng kiến mối quan hệ phức tạp của Andrew Mellon với ba tổng thống, từ Harding đến Hoover, khi Mellon giữ vị trí Bộ trưởng Tài chính. Những chính sách thuế giảm mạnh tay cho doanh nghiệp và người giàu của Mellon đã thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nhưng đồng thời cũng để lại hệ quả sâu rộng về bất bình đẳng.

Và không thể bỏ qua John D. Rockefeller – "ông vua dầu mỏ" – với quan hệ chặt chẽ cùng các chính trị gia thời kỳ Gilded Age. Dù bị chỉ trích vì độc quyền, Rockefeller đã biết tận dụng quan hệ với chính phủ để duy trì đế chế dầu lửa hùng mạnh, cho đến khi bị kiềm chế bởi Đạo luật Sherman.

Vậy, sự hợp tác giữa Musk và Trump có gì lạ? Đúng hơn, đây là một "tái hiện lịch sử" giữa tài phiệt công nghệ và chính trị gia, nhưng lần này là trong thời đại kỹ thuật số. Người Mỹ giờ đây lại một lần nữa chứng kiến quyền lực của giới doanh nghiệp công nghệ ảnh hưởng đến chính sách, khi Musk – với Tesla, SpaceX, và giờ là vai trò quản lý hiệu quả chính phủ – có thể ảnh hưởng sâu rộng đến nền kinh tế.

Những trang sách lịch sử không chỉ là câu chuyện cũ mà là bài học quý giá: quyền lực giữa chính trị và kinh tế luôn đồng hành nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro về sự mất cân bằng quyền lợi công chúng. Những gì Musk và Trump đang làm không mới, nhưng liệu sẽ mang lại sự thay đổi tích cực, hay là một dấu hỏi lớn?

TAT Law Firm