(Theo Báo Thanh Niên – ngày 21/11/2025)

Luật sư Trương Anh Tú – Chủ tịch TAT Law Firm, cảnh báo: Những “mảnh hở” trong quản lý nhà ở xã hội đang bị khai thác triệt để để trục lợi, làm méo mó mục tiêu chính sách nhân văn vốn dành cho người thu nhập thấp.

1. Bối cảnh – nhu cầu cao, cung hạn, lợi nhuận “ngầm” bùng phát

Theo Báo Thanh Niên, tại khu nhà ở xã hội CT3-CT4 Kim Chung (Hà Nội), người dân đã xếp hàng từ đêm để đăng ký nhưng nhiều người vẫn không thể có suất, trong khi thị trường xuất hiện các căn NƠXH được rao bán chênh giá lên tới 800 triệu đồng. Một số môi giới yêu cầu đặt cọc lớn ngay khi đăng ký, sau đó tiếp tục thu phần chênh lệch khi hồ sơ được duyệt — cho thấy nhà ở xã hội đang bị “biến tướng” thành tài sản đầu cơ.

Tình trạng này dẫn đến một thị trường ngầm lớn — nơi suất “ưu tiên” NƠXH được rao bán như một loại hàng hóa cao cấp, thay vì phục vụ mục tiêu an sinh xã hội.

Người dân trắng đêm xếp hàng đăng ký nộp hồ sơ mua NƠXH CT3 - CT4 Kim Chung (Hà Nội)

2. Thách thức pháp lý – kẽ hở khiến lách luật nở rộ

Luật sư Trương Anh Tú phân tích rõ các điểm pháp lý dễ bị lợi dụng:

- Chênh lệch giá quá lớn: Mức giá ưu đãi ban đầu (theo chủ đầu tư) thấp, nhưng các suất được rao bán lại có giá chênh cao, tạo động lực đầu cơ mạnh mẽ.

- Hồ sơ đăng ký không được kiểm tra chặt: Việc xét duyệt chủ yếu dựa vào kê khai cá nhân (thu nhập, nơi ở…), trong khi cơ chế liên thông dữ liệu (dân cư, thuế, bảo hiểm xã hội…) để xác minh còn chưa hiệu quả. Điều này tạo điều kiện cho môi giới “làm hồ sơ” thu phí cao bằng cách hứa “bao đậu”.

- Giao dịch trá hình lách quy định chuyển nhượng: Dù Luật Nhà ở quy định NƠXH chỉ được chuyển nhượng sau 5 năm, nhiều giao dịch vẫn diễn ra thông qua ủy quyền, vi bằng hoặc hợp đồng miệng — che giấu thực chất mua bán.

- Thiếu trách nhiệm cá nhân cụ thể: Khi trục lợi xảy ra, rất khó truy cứu trách nhiệm cá nhân hoặc pháp lý rõ ràng của người môi giới, người ký hợp đồng, hoặc bên bán — khiến việc xử lý vi phạm khó hiệu quả.

3. Vai trò tư vấn pháp lý chuyên sâu của TAT Law Firm

Để khắc phục tình trạng trục lợi NƠXH và bảo vệ mục tiêu an sinh, TAT Law Firm đề xuất các giải pháp chiến lược:

- Tư vấn giám sát quy trình xét duyệt: Hỗ trợ chính quyền địa phương xây dựng cơ chế liên thông dữ liệu (dân cư, thuế, bảo hiểm) để xác minh hồ sơ đăng ký mua NƠXH, giảm thiểu việc kê khai sai hoặc gian lận.

- Quản lý môi giới chặt chẽ: Đề xuất cơ chế pháp lý để đăng ký, kiểm soát môi giới NƠXH, xử lý những cá nhân môi giới “ôm suất”, cam kết chênh lệch, hoặc “bao đậu” hồ sơ.

- Ngăn giao dịch trá hình: Hỗ trợ soạn thảo hợp đồng mẫu, quy định rõ hình thức ủy quyền, vi bằng… để hạn chế việc lách luật chuyển nhượng trước 5 năm.

- Xác định trách nhiệm cá nhân: TAT Law Firm đề xuất quy định trách nhiệm rõ ràng đối với các cá nhân trong chuỗi giao dịch NƠXH — từ môi giới, người xét ưu tiên đến bên ký hợp đồng — nếu phát hiện hành vi trục lợi.

- Thiết kế lại chính sách phân khúc: Khuyến nghị chia phân khúc NƠXH theo nhóm đối tượng (ví dụ: công nhân, người thu nhập thấp thành thị, gia đình trẻ) và thiết kế ưu đãi phù hợp để đảm bảo người cần thực sự có cơ hội tiếp cận nhà.

4. Kết luận – siết pháp lý để bảo vệ giấc mơ an cư

Tình trạng “muôn kiểu trục lợi” nhà ở xã hội không chỉ làm méo mó chính sách an sinh mà còn đe dọa trực tiếp tới những người có thu nhập thấp – nhóm mà NƠXH vốn được sinh ra để phục vụ. Nếu không có biện pháp pháp lý mạnh mẽ và minh bạch, giấc mơ “nhà để ở” sẽ tiếp tục bị bóp méo bởi lợi nhuận ngầm.

TAT Law Firm cam kết đồng hành cùng Chính phủ, cơ quan quản lý và cộng đồng để tái cấu trúc thị trường NƠXH: siết chặt quy trình xét duyệt, quản lý môi giới, kiểm soát giao dịch và quy trách nhiệm pháp lý rõ ràng. Chúng tôi mong muốn NƠXH trở lại đúng bản chất — là nơi an cư, chứ không phải kênh đầu cơ.

Nguồn tham khảo: Báo Thanh Niên – “Muôn kiểu trục lợi nhà ở xã hội”, ngày 21/11/2025

Liên hệ tư vấn: Hà Nội | TP. Hồ Chí Minh | Khánh Hòa

 Hotline: 0848.009.668

 Website: www.tatlawfirm.com

 Email: truonganhtulawfirm@gmail.com