(Theo VietNamNet – ngày 20/11/2025)

Luật sư Trương Anh Tú – Chủ tịch TAT Law Firm, cảnh báo: Sự biến tướng của nhà ở xã hội từ kênh an sinh thành công cụ đầu cơ là dấu hiệu hệ thống pháp lý đang có kẽ hở nghiêm trọng — nếu không siết chặt, người thu nhập thấp thực sự sẽ mất quyền tiếp cận.

1. Bối cảnh – méo mó chính sách an sinh

Theo VietNamNet, thị trường nhà ở xã hội (NƠXH) đang xuất hiện nhiều bất cập: “cò mồi” xếp suất, thu phí hồ sơ online, quảng cáo “suất ngoại giao” hay thậm chí “bao đậu hồ sơ” — tất cả đều làm méo mó bản chất an sinh của chính sách.

Mức giá chênh lệch rất lớn giữa căn NƠXH và nhà thương mại càng tạo điều kiện cho đầu cơ: nhiều suất NƠXH được rao bán chênh hàng trăm triệu đồng.

Trước tình trạng này, Thủ tướng và Bộ Xây dựng đã yêu cầu xử lý nghiêm các hành vi lách luật, trục lợi NƠXH để đảm bảo quyền an cư cho người thu nhập thấp.

NƠXH không phải là kênh đầu tư. Đó là quyền an cư của người thu nhập thấp.

2. Thách thức pháp lý – vùng xám khó kiểm soát

Luật sư Trương Anh Tú phân tích có ba “lỗ hổng” lớn:

- Chênh lệch giá sâu: “Nhiều dự án NƠXH mở bán với giá 12–30 triệu/m², trong khi khu thương mại lân cận là 45–70 triệu/m²” — khoản cách quá lớn khiến suất NƠXH trở thành “tài sản đầu cơ”.
- Xét duyệt hồ sơ dựa trên kê khai: Hệ thống dữ liệu liên thông (nhân khẩu, thuế, bảo hiểm…) chưa được sử dụng hiệu quả, tạo “vùng xám” để người có thu nhập cao hoặc không thuộc diện ưu tiên lách hồ sơ.
- Môi giới và giao dịch trá hình: Môi giới “ôm suất”, hứa xếp hồ sơ nội bộ hoặc cam kết suất ngoại giao đang hoành hành. Các giao dịch như đặt cọc, ủy quyền, thỏa thuận miệng làm lu mờ quy định về việc NƠXH chỉ được chuyển nhượng sau 5 năm.

Bên cạnh đó, điều luật hiện nay vẫn chưa thực sự ràng buộc trách nhiệm cá nhân: khi có trục lợi, rất khó xác minh cá nhân cụ thể phải chịu trách nhiệm, dẫn đến khó xử lý nghiêm minh.

3. Vai trò tư vấn pháp lý chuyên sâu của TAT Law Firm

Trước thực trạng này, TAT Law Firm đưa ra các giải pháp pháp lý chiến lược để hỗ trợ cơ quan quản lý, chủ đầu tư và người dân:

- Tư vấn minh bạch quy trình xét duyệt NƠXH: Hỗ trợ xây dựng cơ chế kiểm soát bằng cách liên thông cơ sở dữ liệu giữa các cơ quan (dân cư, bảo hiểm, thuế…) để xác minh thông tin đăng ký nhà ở xã hội.

- Kiểm soát môi giới: Đề xuất khung pháp lý để quản lý môi giới NƠXH, xác định trách nhiệm “cò suất” nếu có hành vi lừa dối hoặc trục lợi.

- Giải pháp pháp lý cho giao dịch trá hình: Tư vấn xây dựng hợp đồng mẫu, quy định chặt chẽ để hạn chế việc đặt cọc, ủy quyền, thỏa thuận miệng nhằm “né” quy định 5 năm không chuyển nhượng.

- Trách nhiệm cá nhân rõ ràng: Đề xuất quy định buộc cá nhân (cán bộ xét duyệt, nhân viên môi giới) chịu trách nhiệm pháp lý nếu để xảy ra lách luật hoặc trục lợi.

- Thiết kế chính sách phân khúc: TAT Law Firm khuyến nghị phân nhóm đối tượng (công nhân, người thu nhập thấp, công chức trẻ) để thiết kế mô hình NƠXH phù hợp: thuê, thuê-mua, mua – bảo đảm đúng đối tượng ưu tiên.

4. Kết luận – siết chặt để bảo vệ quyền an cư

Sự biến tướng của NƠXH thành “mỏ lợi nhuận” không chỉ phá vỡ mục tiêu an sinh mà còn làm tổn hại những người cần nhà nhất. Nếu hệ thống pháp lý không sớm bịt những lỗ hổng, người thu nhập thấp sẽ tiếp tục bị đẩy ra ngoài cơ hội chiếm suất.

TAT Law Firm khẳng định rằng cần có một cuộc “cách mạng pháp lý” trong quản lý NƠXH: công khai danh sách suất trúng, liên thông dữ liệu kiểm duyệt, siết môi giới, quy trách nhiệm cá nhân, và phân khúc chính sách theo nhóm đối tượng.

TAT cam kết đồng hành cùng nhà nước, cộng đồng và người dân để bảo vệ nhà ở xã hội đúng nghĩa: không phải nơi đầu cơ, mà là quyền an cư thực sự cho người thu nhập thấp.

Nguồn tham khảo: VietNamNet – “Nhà ở xã hội thành ‘mỏ lợi nhuận’: Lộ diện vùng xám cho việc lách luật”, ngày 20/11/2025

Liên hệ tư vấn: Hà Nội | TP. Hồ Chí Minh | Khánh Hòa

 Hotline: 0848.009.668

 Website: www.tatlawfirm.com

 Email: truonganhtulawfirm@gmail.com