Hội đồng thẩm phán TAND tối cao vừa có quyết định hủy cả 2 bản án sơ thẩm và phúc thẩm vụ 'Nhà giá 5 tỉ bán 1 triệu' (Tuổi Trẻ ngày 6-8-2018).

Ông Trinh bên căn nhà vướng kiện tụng - Ảnh: HỮU KHÁ

Lý do là hai cấp tòa sơ thẩm và phúc thẩm trước đó nhận định và tuyên bản án không đúng với bản chất vụ việc.

Giao dịch giả tạo

Theo nhận định của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao, nguồn gốc nhà đất tại số 49 Lương Hữu Khánh (quận Sơn Trà, Đà Nẵng) là do ông Hoàng Anh Trinh (Việt kiều Mỹ) gửi tiền nhờ ông Nguyễn Văn Minh mua đất, làm nhà và đứng tên hộ vào năm 2007. Năm 2009, ông Trinh về Việt Nam sinh sống nên ông Minh đã giao lại cho ông Trinh quản lý, sử dụng. 

Tháng 8-2012, ông Trinh chung sống (không đăng ký kết hôn) với bà Ngô Thị Bảo Toàn.

Ngày 16-1-2013, vợ chồng ông Minh lập hợp đồng chuyển nhượng nhà đất nêu trên cho bà Toàn với giá 1 triệu đồng. Bà Toàn cho rằng việc chuyển nhượng nhà đất nêu trên giữa vợ chồng ông Minh với bà là để cấn trừ khoản tiền 20.000 USD và 600 triệu đồng mà ông Trinh nhận của bà, nhưng ông Trinh không thừa nhận, còn bà Toàn không đưa ra được tài liệu, chứng cứ để chứng minh cho lời trình bày của mình.

Đồng thời, ngày 16-1-2013, ông Trinh và bà Toàn lập "giấy cam kết" có nội dung ông Minh chuyển nhượng nhà đất cho bà Toàn (với số tiền không có thực). Như vậy, dù hai bên có lập hợp đồng chuyển nhượng nhưng thực tế không có việc giao nhận tiền, giao nhận nhà đất và nhà đất này vẫn do ông Trinh quản lý sử dụng cho đến nay, nên có đủ căn cứ xác định không có việc chuyển nhượng nhà đất giữa vợ chồng ông Minh với bà Toàn mà giao dịch thực chất là nhờ bà Toàn đứng tên hộ. Do đó có cơ sở để xác định đây chỉ là giao dịch giả tạo nhằm che giấu một giao dịch khác.

Ngày 21-5-2016, bà Toàn đã chuyển nhượng nhà đất trên cho bà Vũ Thị Huệ với giá 900 triệu đồng (theo bà Huệ thì giá thực tế bà phải trả là 4,85 tỉ đồng). Ngày 23-5-2016, bà Huệ đã được chỉnh lý biến động đứng tên căn nhà trên và chỉ một ngày sau bà Huệ đem thế chấp cho Ngân hàng Á Châu để vay 2,6 tỉ đồng.

Tất cả các hợp đồng đều vô hiệu

Hội đồng thẩm phán TAND tối cao xét thấy thời điểm bà Toàn chuyển nhượng nhà đất cho bà Huệ, tài sản này đang có tranh chấp và đang được TAND quận Sơn Trà thụ lý giải quyết. Việc bà Toàn tự ý chuyển nhượng nhà đất khi đang có tranh chấp là trái với quy định của pháp luật, nên hợp đồng chuyển nhượng nhà đất giữa bà Toàn với bà Huệ vô hiệu. 

Hợp đồng chuyển nhượng vô hiệu, nhưng bà Huệ lại đem nhà thế chấp để vay tiền, mà Ngân hàng Á Châu không thẩm định kỹ tài sản thế chấp này, nên hợp đồng thế chấp tài sản ngày 24-5-2016 giữa bà Huệ và Ngân hàng Á Châu cũng vô hiệu.

Như vậy có căn cứ xác định: hợp đồng chuyển nhượng nhà đất giữa vợ chồng ông Minh với bà Toàn, hợp đồng chuyển nhượng nhà đất giữa bà Toàn và bà Huệ, hợp đồng thế chấp tài sản giữa bà Huệ và Ngân hàng Á Châu đều là vô hiệu. Vì vậy, yêu cầu của ông Trinh về việc hủy các hợp đồng này và hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở cấp cho bà Toàn (sau đó được sang tên cho bà Huệ) là có cơ sở để chấp nhận. 

Việc 2 cấp tòa sơ thẩm và phúc thẩm không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Trinh là không đúng.

Vì các lẽ trên, tuyên hủy cả 2 bản án sơ thẩm và phúc thẩm, giao hồ sơ vụ án cho TAND TP Đà Nẵng xét xử lại theo thủ tục sơ thẩm theo đúng quy định của pháp luật.

Nhà đang tranh chấp vẫn bán cho người khác

Theo Hội đồng thẩm phán TAND tối cao, thời điểm bà Toàn bán nhà cho bà Huệ thì căn nhà này đang có tranh chấp, vì vậy hợp đồng mua bán này là vô hiệu. Cụ thể, ngày 30-5-2015 bà Toàn có đơn khởi kiện yêu cầu tòa buộc ông Trinh phải trả lại nhà đất nêu trên cho bà. Ngày 16-6-2015, TAND quận Sơn Trà thụ lý giải quyết vụ án. Ngày 18-8-2015, ông Trinh có đơn phản tố. Ngày 15-6-2016, bà Toàn có đơn xin rút đơn khởi kiện. Tòa án đã chuyển đổi tư cách tố tụng đối với các đương sự tham gia vụ án.

Tuổi trẻ online (- PV Hữu Khá)