Ngày 28-6, Tòa án Cấp cao tại Hà Nội tiến hành phiên xử thẩm đối với các bị cáo có đơn kháng cáo trong vụ thất thoát hơn 1.660 tỉ đồng, xảy ra tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV).

Ngân hàng bị thất thoát số tiền đặc biệt lớn

Các bị cáo có đơn kháng cáo trong vụ án này là Đinh Văn Dũng - nguyên Tổng Giám đốc Công ty Bình Hà; Đoàn Hồng Dũng - nguyên Giám đốc Công ty Trung Dũng và Nguyễn Thị Thanh Sơn (thành viên góp vốn Công ty Trung Dũng). Trong đó, Đinh Văn Dũng kháng cáo kêu oan, 2 bị cáo còn lại kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt.

Liên quan đến vụ án, người thân của ông Trần Bắc Hà (nguyên Chủ tịch HĐQT BIDV, đã chết) cũng kháng cáo đề nghị cấp phúc thẩm gỡ bỏ phong tỏa một số tài sản liên quan.

Bị cáo Đoàn Hồng Dũng.

Trước đó, với tội “Lạm dụng tín nhiệm, chiếm đoạt tài sản”, cấp sơ thẩm đã tuyên phạt Đoàn Hồng Dũng 18 năm tù; Đinh Văn Dũng 12 năm tù và Nguyễn Thị Thanh Sơn 3 năm tù. 9 bị cáo còn lại, trong đó phần lớn từng là lãnh đạo, cán bộ BIDV cũng lần lượt bị tòa sơ thẩm áp dụng những mức án tương xứng về tội “Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng” và tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.

Theo bản án sơ thẩm, từ năm 2011 đến 2016, các bị cáo nguyên là lãnh đạo, cán bộ BIDV là người có chức vụ, trách nhiệm quản lý tiền của Nhà nước nhưng đã làm trái quy định, cấp tín dụng trái quy định gây thiệt hại cho ngân hàng này với số tiền đặc biệt lớn lên đến 1.664 tỉ đồng. Trong đó, Công ty Bình Hà gây thiệt hại 799 tỉ đồng, Công ty Trung Dũng gây thiệt hại 865 tỉ đồng cho BIDV.

Cụ thể, quá trình giải ngân cho Công ty Bình Hà vay vốn, BIDV đã không kiểm soát dòng tiền có được sau kinh doanh, để các cổ đông Công ty Bình Hà sử dụng vốn vay không đúng mục đích, thông qua các nhà thầu chiếm đoạt và chiếm dụng tiền giải ngân của BIDV... Tổng dư nợ của Công ty Bình Hà tại BIDV không có khả năng thu hồi là hơn 799 tỉ đồng.

Bị cáo Nguyễn Thị Thanh Sơn.

Đối với Công ty Trung Dũng, quá trình cho vay theo hạn mức, do áp lực từ sự chỉ đạo của ông Trần Bắc Hà, các bị cáo Ngô Duy Chính, Nguyễn Xuân Giáp, Trần Hồng Quang, Đặng Thanh Nam đã quyết định giải ngân cho Công ty Trung Dũng vay 26 khoản còn dư nợ, trong đó có 20 khoản giải ngân không đáp ứng đúng tỷ lệ tài sản đảm bảo khoản giải ngân cho vay để đảo nợ.

Đối với tất cả 26 khoản vay trên, các bị cáo đã không kiểm soát được tiền bán hàng của doanh nghiệp để thu nợ, không kiểm tra mục đích sử dụng vốn vay của Công ty Trung Dũng đối với các khoản giải ngân để mua phôi thép, dẫn đến dư nợ lớn, gây thiệt hại cho BIDV 865 tỉ đồng.

Viện kiểm sát đề nghị bác toàn bộ kháng cáo

Bày tỏ quan điểm tại phiên phúc thẩm, đại diện Viện kiểm sát (VKS) giữ quyền công tố nêu nhìn nhận, qua nghiên cứu tài liệu và kết quả xét hỏi tại phiên tòa, VKS nhận thấy bị cáo Đinh Văn Dũng kêu oan, đưa ra lời khai về việc bị cáo này không tham gia vào việc bán bò và thu tiền bán bò mà cho rằng việc này thuộc thẩm quyền của người khác.

Tuy nhiên, theo lời khai của những người liên quan cũng như các tài liệu có trong hồ sơ vụ án, VKS thấy rằng sau khi bán bò, thu tiền, Đinh Văn Dũng trực tiếp chỉ đạo chuyển tiền vào các tài khoản mà Đinh Văn Dũng cung cấp.

Bị cáo Đinh Văn Dũng.

Lời khai của bị cáo Trần Anh Quang cho thấy Quang làm lái xe cho Trần Duy Tùng, chỉ đứng tên góp vốn cho Tùng mà không có trách nhiệm gì, chỉ làm theo sự chỉ đạo của Trần Duy Tùng. Ngoài ra, Quang còn mở tài khoản cá nhân để nhận tiền của các công ty môi giới bán bò theo chỉ đạo của Trần Duy Tùng.
Do không có tiền góp vốn, theo chỉ đạo của con trai Trần Bắc Hà, Đinh Văn Dũng và các bị cáo khác đã chiếm đoạt tiền bán bò để góp vốn cá nhân, chứng minh vốn đối ứng với BIDV, để ngân hàng tiếp tục giải ngân vốn vay và sử dụng vào mục đích cá nhân khác. Tổng số tiền các bị cáo chiếm đoạt của BIDV là hơn 149 tỉ đồng.

Căn cứ vào các lời khai của những người liên quan và bị cáo, đủ căn cứ xác định Công ty Bình Hà là công ty mới thành lập, chưa có bất cứ hoạt động kinh tế phát sinh, thuộc doanh nghiệp chưa đủ điều kiện xếp hạng tín dụng theo tiêu chuẩn của BIDV…

Dù đã đánh giá, thẩm định dự án có 8 yếu tố rủi ro, có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của dự án nhưng theo chỉ đạo của ông Trần Bắc Hà, BIDV và BIDV chi nhánh Hà Tĩnh đã thẩm định, đề xuất, phê duyệt cho công ty Bình Hà vay vốn với điều kiện ưu đãi về vốn và tài sản đảm bảo.

Quá trình giải ngân đã không kiểm soát dòng tiền có được sau kinh doanh, để các cổ đông công ty Bình Hà sử dụng vốn vay không đúng mục đích, thông qua các nhà thầu chiếm đoạt và chiếm dụng tiền giải ngân của BIDV và tiền bán bò... Tổng dư nợ của Công ty Bình Hà tại BIDV không có khả năng thu hồi là hơn 799 tỉ đồng.

Theo quy định, tiền bán bò thu về từ các công ty môi giới và các lò mổ phải chuyển về tài khoản của Công ty Bình Hà tại BIDV chi nhánh Hà Tĩnh, để ngân hàng kiểm soát và đối trừ công nợ. Do không có tiền góp vốn, theo chỉ đạo của con trai Trần Bắc Hà, Đinh Văn Dũng và các bị cáo khác đã chiếm đoạt tiền bán bò để góp vốn cá nhân, chứng minh vốn đối ứng với BIDV, để ngân hàng tiếp tục giải ngân vốn vay và sử dụng vào mục đích cá nhân khác.

Tổng số tiền các bị cáo chiếm đoạt của BIDV là hơn 149 tỉ đồng. Xét kháng cáo của Đoàn Hồng Dũng và Nguyễn Thị Thanh Sơn, theo VKS, bị cáo Đoàn Hồng Dũng là người thành lập Công ty Trung Dũng, đồng thời thừa nhận sai phạm như nội dung bản án sơ thẩm đã tuyên.

Bị cáo xuất phát từ tài chính khó khăn nên mới dẫn tới sai phạm, mong nhận được sự khoan hồng. Lợi dụng sự tin tưởng của BIDV, giao cho Công ty Trung Dũng tự quản lý lô hàng nhập khẩu là tài sản đảm bảo cho khoản phát hành L/C, 2 vợ chồng bị cáo Đoàn Hồng Dũng đã thống nhất sử dụng pháp nhân của Công ty Hà Nam, Công ty đầu tư Trung Dũng để ký hợp đồng mua thép phế và phôi thép của Công ty Trung Dũng, sau đó bán cho Công ty TISCO nhằm nhánh sự kiểm soát dòng tiền của BIDV.

Tiền thu được từ việc bán hàng, 2 vợ chồng bị cáo Đoàn Hồng Dũng không chuyển về tài khoản của Công ty Trung Dũng tại BIDV để thanh toán cho đối tác nước ngoài khi đến hạn như đã cam kết với BIDV mà dùng để trả nợ cho Công ty Hà Nam, Công ty Trung Dũng và sử dụng vào mục đích khác.

Tại phiên tòa, bị cáo Nguyễn Thị Thanh Sơn có trình bày đơn cam kết 36 tháng sẽ nộp tiền cho ngân hàng và đề nghị HĐXX giảm nhẹ cho bị cáo. Xét thấy trường hợp này do tài sản bị chiếm đoạt rất lớn, cấp sơ thẩm xử phạt bị cáo Sơn với vai trò đồng phạm giúp sức là phù hợp.

Xét kháng cáo của những người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan, liên quan đến các tài sản đảm bảo, theo VKS, bà Ngô Kim Lan (vợ của ông Trần Bắc Hà) có kháng cáo hủy bỏ lệnh kê biên tài sản trên các tài sản là tài sản riêng của bà này. Tại phiên tòa, người đại diện theo ủy quyền của bà Ngô Kim Lan giữ nguyên kháng cáo.

Tuy nhiên, theo VKS, các tài sản này được hình thành trong hôn nhân và hiện bà Lan đã mất, đồng thời con trai của bà Lan là Trần Duy Tùng hiện đang bỏ trốn nên cần phải kê biên tài sản để thi hành án, khi nào bắt giữ được Trần Duy Tùng sẽ xử lý theo pháp luật… Từ đó, VKS đề nghị Tòa cấp phúc thẩm bác toàn bộ kháng cáo của cả 3 bị cáo cùng những người liên quan, đồng thời giữ nguyên các quyết định tại bản án sơ thẩm.

Báo An ninh Thủ đô (- PV Lâm Vinh)