Bằng tốt nghiệp - thứ tưởng chừng nhỏ bé nhưng lại nắm giữ cả một cuộc đời. Sau 30 năm chờ đợi và chịu đựng tổn thất, cựu sinh viên Dương Thế Hảo đã đứng lên đòi lại công lý, mở ra một cuộc tranh luận lớn về trách nhiệm của các tổ chức giáo dục đối với quyền lợi cá nhân.

30 năm tìm kiếm tấm bằng tốt nghiệp không chỉ là câu chuyện của ông Dương Thế Hảo, một cựu sinh viên Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, mà còn là tiếng chuông cảnh tỉnh cho hệ thống giáo dục và cách chúng ta nhìn nhận giá trị của quyền lợi cá nhân trong xã hội. Yêu cầu bồi thường hơn 36 tỷ đồng của ông không chỉ gói gọn trong những con số, mà còn chứa đựng khát vọng công lý sau ba thập kỷ chịu đựng tổn thất cả về vật chất lẫn tinh thần.

Học xong năm 1989 nhưng đến năm 2019, ông Hảo mới được Đại học Kinh tế Quốc dân cấp bằng tốt nghiệp.

Năm 1984, ông Hảo bước chân vào giảng đường đại học với kỳ vọng về một tương lai tươi sáng, nhưng cuộc đời ông rẽ sang một hướng khác khi tấm bằng tốt nghiệp bị “treo” suốt 30 năm. Sau khi hoàn thành các môn học và kỳ thi tốt nghiệp năm 1989, ông không nhận được bằng tốt nghiệp và giấy tờ cá nhân. Những lần liên hệ, khiếu nại với trường đều rơi vào im lặng, đẩy ông vào tình trạng bị từ chối nhiều cơ hội nghề nghiệp và thậm chí không thể thực hiện những quyền lợi cơ bản như đăng ký kết hôn, khai sinh cho con. Cuộc sống của ông bị treo lơ lửng, không được công nhận như một người tốt nghiệp đại học.

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân trong các phát ngôn chính thức đã phủ nhận trách nhiệm, cho rằng họ không cố tình giữ bằng hay gây thiệt hại. Họ đổ lỗi cho ông Hảo không hoàn thành đúng thủ tục để nhận bằng. Nhưng liệu một cơ sở giáo dục, nơi có nhiệm vụ nuôi dưỡng tri thức và bảo vệ quyền lợi sinh viên, có thể đẩy trách nhiệm này về phía cá nhân sau hơn 30 năm im lặng? Câu trả lời không đơn giản chỉ nằm trong các văn bản pháp luật, mà còn đụng chạm đến lương tri xã hội.

Yêu cầu bồi thường 36,7 tỷ đồng của ông Hảo đã gây ra không ít tranh cãi. Nhiều người cho rằng con số này là “không thực tế,” nhưng đây có thực sự chỉ là vấn đề về số tiền? Trong một xã hội mà bằng cấp được coi như thước đo giá trị con người, sự chậm trễ này không chỉ làm mất đi cơ hội kinh tế mà còn là sự phủ nhận giá trị cá nhân.

Tuy nhiên, câu chuyện này không chỉ dừng lại ở pháp lý, mà còn đặt ra những câu hỏi sâu sắc hơn về đạo đức và trách nhiệm xã hội. Làm thế nào để hệ thống giáo dục trở thành nơi bảo vệ quyền lợi của mọi sinh viên, thay vì là nơi tạo ra những tổn thương kéo dài hàng thập kỷ? Làm thế nào để các tổ chức không lặp lại sai lầm tương tự, và để quyền lợi cá nhân không bị coi nhẹ trước một guồng máy rộng lớn?

Nhìn từ góc độ xã hội, câu chuyện của ông Hảo là một ví dụ điển hình về sự bất lực của cá nhân trước hệ thống. Nó nhắc nhở rằng một sai sót nhỏ trong quản lý có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng cho cả một cuộc đời. Đối với ông Hảo, hành trình đòi lại công lý này không chỉ là tìm lại những gì ông đã mất, mà còn là cách để khẳng định rằng quyền lợi cá nhân cần được tôn trọng trong bất kỳ hoàn cảnh nào.

Đối với Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, vụ kiện này cũng là một hồi chuông cảnh tỉnh. Không ai phủ nhận những đóng góp của nhà trường cho nền giáo dục quốc gia, nhưng vụ việc này đặt ra câu hỏi về cách họ xử lý những vấn đề thuộc về trách nhiệm và đạo đức. Một tổ chức giáo dục không chỉ cung cấp tri thức, mà còn phải là nơi đảm bảo quyền lợi và phẩm giá cho sinh viên.

Trong bối cảnh vụ kiện đang bước vào giai đoạn căng thẳng hơn sau phiên hòa giải không thành, câu chuyện của ông Hảo mang ý nghĩa vượt ra khỏi ranh giới pháp lý. Nó khơi dậy những suy ngẫm về giá trị thực sự của giáo dục, về cách chúng ta định nghĩa thành công và cách xã hội đối xử với những người bị bỏ quên trong guồng máy.

Dù kết quả cuối cùng của phiên tòa ra sao, hành trình 30 năm này sẽ luôn là một minh chứng sống động cho sự kiên trì và khát vọng công lý. Đồng thời, nó cũng là bài học để các tổ chức, đặc biệt là các cơ sở giáo dục, nhìn lại trách nhiệm của mình. Tấm bằng, dù chỉ là một mảnh giấy, lại chứa đựng cả một câu chuyện dài về giá trị con người và sự công bằng trong xã hội. Hơn ai hết, vụ kiện này nhắc nhở rằng mọi quyền lợi, dù nhỏ, đều cần được trân trọng và bảo vệ.

TAT Law Firm