Ngành nông nghiệp Việt Nam đã chứng minh vai trò quan trọng của mình trong nền kinh tế đất nước, khi nhiều sản phẩm xuất khẩu đạt kỷ lục mới trong năm 2024. Mặc dù đóng góp của ngành không lớn bằng các lĩnh vực công nghiệp điện tử, nhưng nông nghiệp lại mang giá trị bền vững thực sự và dòng tiền “thật” cho nền kinh tế quốc dân.

Ảnh minh họa

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, trong 10 tháng đầu năm nay, kim ngạch xuất khẩu nông nghiệp đã đạt 51,74 tỷ USD, tăng hơn 20% so với cùng kỳ năm trước và xuất siêu khoảng 15,2 tỷ USD. Những con số này không chỉ phản ánh sức mạnh mà còn là minh chứng cho giá trị thực tế mà ngành nông nghiệp mang lại, khi dòng tiền chủ yếu nằm lại trong túi người dân Việt Nam, tạo động lực phát triển kinh tế địa phương và cải thiện đời sống cho hàng triệu hộ nông dân.

Trong các nhóm hàng nông sản, rau quả tiếp tục dẫn đầu với kim ngạch xuất khẩu đạt 6,34 tỷ USD trong 10 tháng đầu năm, tăng 31,5% so với năm 2023. Đặc biệt, sầu riêng trở thành sản phẩm nông sản nổi bật, mang về hơn 3 tỷ USD nhờ nhu cầu tăng mạnh từ thị trường Trung Quốc, thị trường nhập khẩu rau quả lớn nhất của Việt Nam. Với kim ngạch hơn 3,8 tỷ USD trong 9 tháng đầu năm, tăng 38% so với cùng kỳ năm trước, Trung Quốc đã đưa sầu riêng Việt Nam trở thành sản phẩm có giá trị cao tại thị trường này. Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, ông Đặng Phúc Nguyên, cho biết ngành rau quả năm nay có thể đạt mốc 7,5 tỷ USD, lập nên một kỷ lục chưa từng có trong lịch sử xuất khẩu nông sản Việt Nam.

Bên cạnh rau quả, cà phê và gạo cũng đạt được những cột mốc quan trọng. Cà phê Việt Nam, đặc biệt là loại Robusta, lần đầu tiên có giá xuất khẩu cao nhất thế giới, với kim ngạch đạt 4,6 tỷ USD trong 10 tháng, tăng hơn 40% so với cùng kỳ năm ngoái và giá trung bình đạt 3.981 USD/tấn. Gạo Việt Nam cũng giữ vững vị thế trên thị trường thế giới, với gần 7,8 triệu tấn xuất khẩu đạt giá trị 4,86 tỷ USD, tăng 23% về giá trị so với năm trước. Các thị trường như Philippines và Indonesia tăng mạnh nhu cầu nhập khẩu gạo Việt Nam, giúp giữ mức giá xuất khẩu ổn định ngay cả khi Ấn Độ dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo. Những thành tựu này không chỉ đóng góp vào tổng kim ngạch xuất khẩu mà còn khẳng định uy tín và chất lượng của nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Tuy đạt giá trị kim ngạch lớn nhất cả nước, các ngành công nghiệp điện tử, máy tính, và điện thoại lại có đặc điểm khác biệt. Năm 2023, kim ngạch xuất khẩu của nhóm hàng điện tử, máy tính, điện thoại và linh kiện đạt tổng cộng 109,7 tỷ USD, trong đó điện tử, máy tính và linh kiện đạt 57,3 tỷ USD và điện thoại và linh kiện đạt 52,4 tỷ USD. Dù đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển công nghiệp và kỹ thuật của Việt Nam, phần lớn lợi nhuận từ nhóm ngành này lại thuộc về các doanh nghiệp FDI. Đặc biệt, các hoạt động chủ yếu là gia công và lắp ráp, với tỷ trọng xuất khẩu điện tử tăng mạnh từ 4,8% năm 2011 lên 16,2% vào năm 2023, nhưng phần giá trị thực tế lưu lại trong nước không nhiều. Sự đóng góp của nhóm hàng điện tử chủ yếu ở việc tạo công ăn việc làm và chuyển giao một phần công nghệ, trong khi phần lớn lợi nhuận quay về công ty mẹ ở nước ngoài. Ngược lại, nông nghiệp không chỉ mang lại nguồn thu ổn định mà còn tạo dòng tiền thực sự, trực tiếp cải thiện cuộc sống của người dân và đóng góp vào sự phát triển kinh tế nông thôn bền vững.

Với khoảng 60% dân số sống ở các vùng nông thôn và phụ thuộc vào nông nghiệp, ngành này đóng vai trò chủ chốt trong việc tạo ra hàng triệu việc làm và duy trì sự ổn định cho xã hội. Nông nghiệp không chỉ là sinh kế mà còn đảm bảo an ninh lương thực, giúp Việt Nam tự chủ nguồn cung các sản phẩm thiết yếu và giảm thiểu phụ thuộc vào nhập khẩu. Trong khi các ngành công nghiệp điện tử, dù quy mô xuất khẩu lớn, vẫn phụ thuộc nhiều vào tình hình thị trường quốc tế và chuỗi cung ứng toàn cầu, nông nghiệp giữ vững vai trò là nền tảng ổn định cho nền kinh tế quốc dân, đảm bảo sinh kế cho người dân ngay cả khi kinh tế toàn cầu biến động.

Sự phát triển của nông nghiệp không chỉ phản ánh tiềm năng kinh tế mà còn mang lại giá trị xã hội và môi trường bền vững. Với nhiều mô hình sản xuất hợp tác, chuỗi cung ứng nông sản bền vững đã phát triển tại nhiều địa phương, giúp giảm thiểu chi phí sản xuất và ổn định đầu ra cho người nông dân. Những mô hình này không chỉ tăng cường hiệu quả sản xuất mà còn giúp nông nghiệp Việt Nam thích ứng tốt hơn với những biến động về thị trường và thời tiết. Từ đó, ngành nông nghiệp không chỉ là một nguồn thu nhập mà còn là sức mạnh nội lực cho kinh tế Việt Nam, giúp ổn định xã hội và tạo ra một tương lai bền vững.

Ngành nông nghiệp đã, đang và sẽ tiếp tục là trụ cột vững chắc cho nền kinh tế quốc gia. Từng hạt gạo, trái sầu riêng xuất khẩu không chỉ là thành quả của người nông dân mà còn là niềm tự hào của Việt Nam. Mỗi đồng ngoại tệ từ nông sản không chỉ góp phần thúc đẩy kinh tế mà còn là nguồn lực ổn định đời sống, tạo động lực cho phát triển bền vững và xây dựng một nền kinh tế độc lập, tự chủ. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, thành công của ngành nông nghiệp là minh chứng rõ ràng cho sức mạnh của Việt Nam trong việc tận dụng thế mạnh nội tại để phát triển, góp phần tạo dựng nền móng cho sự thịnh vượng và bền vững cho các thế hệ mai sau.

TAT LAW FIRM